Nature dergisinden Helen Shen’in Scientific American'da yayınlanan makalesine göre insan spermi dans ederken yeni 3-boyutlu görüntü teknolojisi kullanılarak görüntülenmiş. Daha önce yalnızca iki boyutlu veirlerle spiral hareketler yaptığı sonucuna varılmıştı. İnsan sperminin kafası 3-4 mikrometre boyutunda ve yalnızca yüksek oranlarda büyütüldüğünde görülebiliyor. Hareket hızı ise saniyede 100 mikrometre civarında. Bu nedenle de üzerine odaklanmak oldukça zor.
Dün, Proceedings of the National Academy of Sciences içinde yayınlanan makalede insan sperminin ilk defa üç boyutlu ve yüksek çözünürlükte kaydı anlatıldı. Çalışma, Kaliforniya Üniversitesi’nden biyomühendis Aydoğan Özcan liderliğinde gerçekleştirilmiş. Özcan, “amacımız, konvansiyonel optik sınırlarının ötesinde bir şey ortaya koymaktı. Bu daha önce tamamen saklı olan bir şeyin ilk görüntüleri” diyor. Araştırma ekibi, çok hareketli olan spermleri mikroskop lensleri ile değil de 4’e 6 mm ölçebilen, şeffaf örneklerin altına yerleştirilen ışık algılayıcı chiplerle izlemişler. Kırmızı ışık yayan diyot (LED) sperm üzerine tutulup, yatay düzlemde hareket eden hücrelerin kafasını takip eden chip üzerinde hafif bir gölge oluşturuyor. Mavi renkteki ikinci bir ışık da farklı bir açıdan spermi aydınlatıyor ve düşey düzlemde her bir spermin kafasının pozisyonuna göre değişen gölgeler düşmesini sağlıyor. Saniyede 90 görüntü kaydı, araştırmacıların sperm hareketlerinin karakteristiğini şimdiye kadar yapılan çalışmalara göre çok daha net belirlemesini sağlamış.
Spermlerin %90’ı, başlarını bir kenardan diğerine sallayarak hafif kavisli yollar çiziyor. %4-5 gibi düşük bir oranı ise, neredeyse mükemmel spiraller çiziyor ve 0.5 ile 3 mikrometre arasında yarıçapı olan helisler oluşturuyor. Helislerin büyük bölümü ise sağa dönük. Ancak bunun fizyolojik bir sonucu olup, olmadığınız söylemek için çok erken diyor Özcan.
Farklı fizyolojik şartlarda, örneğin farklı pH derecesine sahip sıvılarda sperm hareketlerinin nasıl etkilendiği ve yumurtaya doğru giden yolda karşılaştıkları sıvı şartlarında ne gibi hareketler sergiledikleri henüz cevaplanmamış sorular arasında.
Chip kullanılarak görüntüleme, fertilite araştırmacılarının işini ciddi şekilde kolaylaştırabilir. Bunun ötesinde söz konusu teknikle yalnızca sperm değil, bakteriler ve diğer yüzen mikroorganizamaların incelenmesinde de kullanılabilir.
Adaptasyon: http://www.scientificamerican.com/article.cfm?id=light-sensing-chip-captures-elusive-sperm-swimming-pattern