3D-imalatta-ezber-bozuyor3D printer’ların fiyatları düştükçe ve boyutları bir masa üstüne yerleştirilecek kadar küçüldükçe girişimciler, imalatı “seri uyarlama” fikri ile bütünleştirmeye çalışıyorlar.

Son bir kaç yılda gelişen girişimcilik fikri, 3D printerların gelişmesine paralel olarak ortaya çıktı. Katı objeleri katman katman dokuyarak üreten 3D printer teknolojisi aynı zamanda katkılı imalat, endüstride 1980’lerden beri kullanılıyor. O dönemlerde özellikle uzay endüstrisinde ve motor sporlarında faaliyet gösteren büyük mühendislik şirketlerinin elinde olan teknoloji için makina maliyeti $100,000 ile $1m arasındaydı.

Yüksek makina fiyatları patent lerden kaynaklanmaktaydı. Geçen yıllarda pek çok patentin süresi doldu ve girişimcilere açık hale geldi. 3D printer’lar ise büyük imalat tesislerinden küçük atelyelere hatta evlere kadar indi.

 

3D-imalatta-ezber-bozuyor3Adrian Bowyer, Bath Üniversitesinden emekli bir okutman ve RepRap projesinin kurucusu, 3D printing imkanını geniş kitlelere sunan isimlerden biriydi. 2005’te Bowyer, kendini tekrar imal etmek üzere parçaları üreten 3D printer fikri ile başladı. 2008’de bunu başardı ve dosyaları açık kaynak olarak kullanıma sundu. Bu şekilde herkes kendi printerını £300 maliyetle üretebilir duruma geldi ve binlerce kişi Bowyer’ın tasarımlarını indirdi, değiştirdi ve geliştirdi. Dünyada aşağı yukarı 2,500 civarında RepRap makinası olduğu tahmin ediliyor.

Bu teknoloji tasarımcıları bilinen imalat kısıtlarından kurtarırken çapraşık geometrilerdeki parçalar bile çok az atıkla üretilebiliyor. Metod, 3D printer tipine göre değişse de prensipler aynı ama STL dosyasını oluşturmak için çoğu artol online olarak bedava olan yazılım tarafı ilk adım.

STL dosyası tasarımı, makinanın tasarımı okuyabileceği üçgen görüntülere bölüyor. Sonra da makina sıvı, toz ya da plaka formunda olabilen hammaddeyi katmanlar halinde yerleştiriyor. Katmanlar son şekli vermek üzere bilgisayar modeline uygun olarak birbirine bağlanıyor. Yaygın kullanılan tekniklerden biri erimiş katmanlı modelleme (Fused Deposition Modelling – FDM), diğerleri lazer eritme (Selective Laser Melting – SLM) ve çoklu jet modelleme (Multi-jet Modelling – MJM). Her üçünün de ortak özelliği özel ürünlerin başka yöntemlerle üretim maliyetinin çok daha altına maliyetlerle üretime imkan vermesi.

3D-imalatta-ezber-bozuyor2İngiltere’de Nick Allen tarafından kurulan şirket 3D Print,  girişimcilerin STL dosyalarını gönderip, imalatını talep edeceği bir ortam sunmuş. Bu imkan artık Türkiye’de de var. İmalatını istediğiniz parçanın 3D çizimini STL dosyası olarak gönderip, üretilmiş halini kargo ile alabiliyorsunuz. Nick Allen, gelen her proje birbirinden farklı diyor. 12 yaşındaki çocuktan da resim alıyorsunuz orta ölçekli tasarımcılardan da.

Bu araba modeli gibi nesneler 3 Boyutlu printerda kolaylıkla imal edilebilir. Allen, teknolojinin gücünün prototip imalatına imkan vermesinde olduğunu düşünürken konuyla ilgili daha iyimser olanlar da var. Gittikçe artan sayıda firma bu şekilde DDM – Direkt Dijital İmalat yöntemi ile nihai ürün üretimi yapıyor. Endüstri danışmanı Terry Wohlers, 3D printing teknolojisine harcanan paranın %28’inin nihai ürün üretimi amacıyla harcandığını söylüyor ve 2016 itibariyle bu oranın %50’ye, 2020’de ise %80’e çıkacağını kaydediyor. 

Malzeme ve proseslerde kaydedilen gelişmelerle DDM konusunda seri ilerleme kaydediliyor. Geçen ay Warwick Üniversitesi’nden yapılan açıklama carbomorph adında 3D printer için bir malzeme geliştirdikleri şeklindeydi. Araştırma grubu bir bilgisayar oyunu kontrolörünü tamamen carbomorph adı verilen malzemeden yapmış. Bu arada Wake Forest Institute for Regenerative Medicine’da da bilim adamları hibrit bir 3D printer geliştirmiş ve bu printer ile inplanta uygun insan kıkırdağı üretebilmişler. Southampton Üniversitesi’nden başka bir grup da lazer sinterli naylondan insansız uçak üretmiş.

Adaptasyon: http://www.theengineer.co.uk/in-depth/analysis/3d-printing-set-to-hit-the-mainstream/1014835.article#ixzz2E5Q8v4cn

 

Yine de 3D printerların geleceğinin, geliştirilen malzeme ve kabiliyetler de hesaba katıldığında evlerde yapılan tasarımlarda olduğuna inanılıyor. Aslına bakarsanız pratik kullanım alanları da çok. Ben bir tane aldım, evde ya da işle ilgili özel bir parça lazım olduğunda, bu çok küçük ya da basit bir sey de olabilir, hiç uğraşmadan bir çizim yapıp, üretebiliyorum. Bu şık ambalajlar da olabiliyor, iş yerinde işime yarayacak aparat ve parçalarda, evde kırılmış ya da kaybolmuş bazı eşyaların yerine yenisi, hatta oğlumun okul ödevlerinde ve projelerinde kullanılabilecek yaratıcı sunum parçaları da.

İmalatın geleceği kesinlikle burada. Öte yandan bu 3D printer eve gelmeden önce, geliştirmekte olduğumuz bir parçanın prototipini yaptırmak için Türkiye’de bu işi yapan az sayıda modelciye neredeyse 3D printer için verdiğim kadar para verdim. Onların yapması için de 3D çizimi yapıp, gönderiyorsunuz; bir de üstüne en azından 4-5 gün bekliyorsunuz ve ciddi rakamlar ödüyorsunuz. Dolayısıyla parçanın bazı yerleri ile oynama ve denemeler yapmak öyle pek de ekonomik olmuyor. Simdi kendim, çizip, üretip, pek çok farklı deneme yapabiliyorum.

Bu konuda benzeri ihtiyaçları olanlar için “çizin, gönderin, basalım” uygulamasını yakında MUHEDIX.Com’da başlatıyoruz. Üretilmesini istediğiniz parçayı yakında web sitesinden yükleyeceksiniz, biz de üretip, parça büyüklüğü ve adedine göre aynı gün ya da ertesi gün kargoya adresinize göndereceğiz. Çok yakında!!!